Wydaje się, że prace wykonane w granicie nie przypadły do gustu ówczesnym władzom kościelnym (czyli kapitule kamieńskiej). Przy dogodnej okazji przerwano prace z użyciem kamienia, a część wzniesionych już ścian, po prostu, rozebrano. Prezbiterium póki co pozostawiono niedokończone, skupiono się natomiast na wznoszeniu południowego transeptu. Ten sam warsztat (grupa specjalistów znających się na wznoszeniu budynków z użyciem cegły) wzniósł kaplicę znajdującą się po północnej stronie chóru.

Zmiany jakich dokonał nowy warsztat nie są tak wyraźne jak w poprzedzających fazach. Wcześniej możemy się przyjrzeć jak burzliwy był to okres dla Kamienia (przełom XII i XIII wieku). W wieku XIII sytuacja wokół biskupstwa uspokaja się. Mimo roszczeń metropolii gnieźnieńskiej (Polska), magdeburskiej (Niemcy) oraz biskupstwa w Lundzie (Dania), kamieńskie otrzymuje od Stolicy Piotrowej niezależność. Tyle w strukturze kościelnej, w drabinie księstwa uzyskali oni status udzielnych władców na terytorium biskupstwa. Za te decyzje w przyszłości książęta będą musieli słono zapłacić. Jako, że kamieńskie duchowieństwo poczuło się pewnie (i to nie bez przyczyny), ponownie rozpoczęto wznoszenie ich symbolu z użyciem prestiżowego materiału – cegły. Upływ czasu odbił się jednak na stylistyce, a rozwój architektury wprowadził już nowe wzorce.

Nie sposób ustalić stopnia zaawansowania prac w południowym transepcie (na prawo od ołtarza) przez warsztat kamieniarski, prawdopodobnie wznosił się on na wysokość zachowanej strony północnej. Prawdopodobnie, ponieważ ślady po granitowym skrzydle od południa zostały całkowicie usunięte, o to możemy podejrzewać dawnych biskupów.

Południowy portal prowadził od siedziby biskupiej, więc jako założenie reprezentacyjne musiało być bardziej okazałe. Po raz pierwszy w naszym regionie (w pozycji pana Szczęsnego możemy przeczytać, że nawet: "najwcześniej zastosowanym tego rodzaju motywem na wschód od Odry") ganek obiegający. Chodzi o te schodki przy ścianach, które pną się ku górze. Są one typowe dla rozwiniętej architektury reprezentującej romanizm i gotyk. Ich funkcje jako ciągów komunikacyjnych (czyli ścieżek), pozwalały na dostęp do wyżej położonych pomieszczeń, w tym poddaszy. Pierwotnie chór (prezbiterium) nie posiadał możliwości wykorzystania tego typu ścieżki, rozwiązano to poprzez wzniesienie tzw. łuku tęczowego. Jest to dużo masywniejszy łuk, widać go z nawy głównej.W ten sposób dzięki gankom, możliwe było przejście przez jedno ramię transeptu, przez poddasze nad prezbiterium do drugiego ramienia transeptu.

Ponadto w obu transeptach stwierdzono obecność wcześniejszych spiralnych klatek schodowych, pozwalających na dostęp do wyższych części świątyni (możliwe, że były używane wraz lub zamiast rusztowań podczas budowy transeptu).

Rozwiązania wprowadzone w transepcie wydają się nawiązywać do katedr w Kolonii, Hamburgu i Bremie. Hambruska została rozebrana w XIX stuleciu.

Przy wznoszeniu części czysto praktycznych, zadbano również o kompozycje ściany południowego transeptu. Podobnie jak w przypadku prezbiterium mamy tutaj szereg elementów wykonanych z cegieł. Trójuskokowy portal wzbogacony kolumienkami, lizeny oraz szereg innych rozwiązań (nie będę ich wszystkich wymieniać, ponieważ zanudziłbym czytających, dokładny opis znajduje się w wymienionej książce, a książka w czytelni kamieńskiej biblioteki).

Najwidoczniej nowy transept miał dorównywać kunsztowi chórowi (prezbiterium), możliwe że obok warsztatu, zatrudniono architekta specjalizującego się w elewacjach. Zachęcam do odwiedzenia kamieńskiej katedry i przyjrzeniu się różnicom w poszczególnych częściach katedry. Można to również zrobić przed ekranem, klikając w ten link:

katedra-kamienpomorski.pl/spacer-po-katedrze/
Pełna wersja wpis jest dostępna na blogu pod tym linkiem:

lepszykamien.wordpress.com/2019/02/09/ponowne-wznoszenie-kamienskiej-katedry-w-cegle/

Pan Marcin

lepszykamien.wordpress.com