„Mam czas rozmawiać” (#mamczasrozmawiac)  to tytuł kampanii edukacyjnej promującej dialog międzypokoleniowy. To kampania pomyślana tak, by stać się  inspiracją do podjęcia w rodzinie dialogu międzypokoleniowego o zdrowiu, a zwłaszcza na tematy trudne, takie jak choroby przenoszone drogą płciową, w tym HIV. Pierwsza edycja kampanii została przeprowadzona w listopadzie, a zapamiętana przez spot telewizyjny, gdzie syn nawiązuje dialog z ojcem wybierającym się do sanatorium. W tym roku model kampanii, kładzie szczególny nacisk na promowanie dialogu międzypokoleniowego pomiędzy matkami a córkami, na temat konieczności testowania w kierunku HIV.

Głównymi celami rozpoczętej kampanii jest upowszechnianie informacji o sposobach zmniejszania ryzyka zakażenia HIV wśród grupy kobiet planujących macierzyństwo oraz będących już w ciąży. Ponadto przypominanie o badaniach w kierunku HIV, a przez to zwiększenie odpowiedzialności za swoje zdrowie i zdrowie swoich bliskich, w szczególności w myśl haseł: „Bądź mamą na medal. Zrób w ciąży wszystkie badania, w tym test na HIV”, „Zrób test na HIV. Dla siebie i swojego dziecka”, „Daj szansę swojemu dziecku. Nie daj szansy AIDS”. W celach głównych znalazła się też promocja edukacji na temat HIV/AIDS oraz chorób przenoszonych drogą płciową, aby miała ona swój początek w rodzinie i była dostosowana do wieku i potrzeb odbiorców.

Dlaczego to takie ważne? Bo kobieta zakażona HIV, która w czasie ciąży przyjmuje leki antyretrowirusowe, ma ok. 99% szans na urodzenie zdrowego dziecka. Test na HIV powinna wykonać nie tylko przyszła mama – powinien go wykonać również przyszły tata. I nie jest to test wierności partnera, ale standardowy element kompleksowej opieki nad kobietą w ciąży i jej dzieckiem. Lekarz ma obowiązek zaproponować pacjentce będącej w ciąży dwukrotne badanie w kierunku HIV. Pierwsze badanie powinno być wykonane do 10. tygodnia ciąży, a drugie między 33. a 37. tygodniem. Taki test pozwala na wczesne wykrycie zakażenia HIV. Lekarze proponują kobietom w ciąży, a nawet planującym macierzyństwo badanie w kierunku HIV i inne badania w kierunku zakażeń przenoszonych drogą płciową. Zakażenie HIV może przenosić się przez kontakty seksualne bez użycia prezerwatywy, a w czasie ciąży, porodu lub podczas karmienia piersią może przenieść się z matki na dziecko.

Chyba warto zrobić test na HIV, bo jak podają statystyki, w roku 2017, w ramach Programu profilaktyki zakażeń wertykalnych, leczeniem zostało objętych 46 kobiet ciężarnych zakażonych HIV. Odbyło się 35 porodów kobiet z tej grupy, wszystkie noworodki, które otrzymały profilaktycznie leki antywirusowe, urodziły się zdrowe. 11 spośród zakażonych kobiet miało poród planowany w 2018 roku.

Żeby zachęcić przyszłe mamy do międzypokoleniowych rozmów na temat chorób przenoszonych drogą płciową, w tym HIV, oraz wesprzeć lekarzy w edukowaniu pacjentów na temat wirusa, przez najbliższy tydzień w telewizji, kinach, komunikacji miejskiej, oraz na portalach informacyjnych emitowane będą spoty z Marią Seweryn w roli głównej. Wpisy zamieszczane przez blogerów – Macademian Girl, Matkę Wariatkę i Zapytaj Położną oraz inne osoby, które przyłączą się do akcji na Facebooku i Instagramie pomogą zrozumieć dlaczego z bliskimi warto i trzeba rozmawiać o wszystkim. Źródłem rzetelnej wiedzy o HIV/AIDS będzie strona kampanii: mamczasrozmawiac.aids.gov.pl.

Iwona Budrewicz
Oświata Zdrowotna i Promocja Zdrowia
Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna
w Kamieniu Pomorskim

Opracowano na podstawie materiałów Krajowego Centrum ds. AIDS