234. rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja – symbol dumy narodowej i walki o nowoczesne państwo

Uchwalona 3 maja 1791 roku przez Sejm Czteroletni, Konstytucja Rzeczypospolitej Obojga Narodów była odpowiedzią na polityczny i społeczny kryzys XVIII wieku. Jej twórcy – m.in. król Stanisław August Poniatowski, Ignacy Potocki, Hugo Kołłątaj i Stanisław Małachowski – dążyli do ratowania państwa przez jego modernizację. Konstytucja miała wzmocnić władzę centralną, ograniczyć liberum veto, zlikwidować wolną elekcję i wprowadzić zasadę dziedziczności tronu.

Choć obowiązywała zaledwie 14 miesięcy, dokument ten był kamieniem milowym w historii europejskiego konstytucjonalizmu. Została przyjęta w duchu Oświecenia i inspirowana rozwiązaniami amerykańskimi oraz francuskimi, jednak uwzględniała również specyfikę Rzeczypospolitej – państwa o unikalnym ustroju i kulturze politycznej.

Konstytucja 3 Maja uznawana jest dziś za symbol umiłowania wolności, porządku i sprawiedliwości społecznej. Jej rocznica stała się jednym z najważniejszych świąt narodowych – Świętem Narodowym Trzeciego Maja. Ustanowione ponownie w 1990 roku, po dekadach wymazywania z kalendarza przez reżimy totalitarne, obchodzone jest z należnym szacunkiem i patriotyczną refleksją.

Dzień ten to również przypomnienie, że niepodległość i suwerenność nie są dane raz na zawsze – wymagają ciągłej troski, zaangażowania i odpowiedzialności obywatelskiej. Współczesna Polska, choć wolna i demokratyczna, nadal stoi przed wyzwaniami, które wymagają odwołania się do dziedzictwa i ducha 3 Maja.

Rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja to zatem nie tylko święto przeszłości – to żywa lekcja historii, która pokazuje, jak ważna jest odwaga w podejmowaniu reform, jedność ponad podziałami i wiara w możliwość zbudowania lepszego państwa.